Binusisi ni Cynthia Villar ang BAI sa pag-aangkat ng anti-ASF vax para sa mga klinikal na pagsubok

Ginisa ni Senador Cynthia Villar noong Miyerkules ang Bureau of Animal Industry (BAI) dahil sa malaking pag-aangkat ng mga anti-African Swine Fever (ASF) na bakuna mula sa Vietnam na para sa mga klinikal na pagsubok.
Binatikos din ng mambabatas ang BAI dahil sa diumano’y paglabas ng mga press statement na tila nagsasaad na matagumpay ang clinical trial kahit hindi pa naaprubahan ng bansang pinagmulan ang bakuna.
“Ang [lokal] na kumpanya ay nakapagpadala na ng 300,000 doses sa Pilipinas mula nang maaprubahan ito ngunit iyon ay noong Hulyo 2… Dapat na pupunta sa field trial. Kaya lang noong Hunyo 2, 2023, sinabi ni BAI Assistant Director Arlene Vytiaco na inirekomenda nila ang mga dosis ng AVAC na napatunayang epektibo kasunod ng pagkumpleto ng mga pagsubok sa kaligtasan at pagiging epektibo sa hindi bababa sa anim na lugar sa Luzon,” sabi ni Villar.
“Nabanggit ni Vytiaco na 100% ng mga baboy na nabakunahan sa panahon ng mga pagsubok ay gumawa ng mga antibodies at hindi nagpakita ng masama o side effect. This is June 2, 2023 eh in-approve lang ng Vietnam July 2023 eh. Bakit nauna ka pa sa Vietnam?” tanong niya.
Ipinaliwanag ni Vytiaco na ang mga natuklasang ito ay inendorso lamang sa kanyang pagiging tagapagsalita ng BAI.
Gayundin, sinabi ng opisyal ng BAI na ang kargamento ay inisyu ng special import permit ng Food and Drug Administration (FDA).

Sinabi ni Dr. Oscar Gutierrez, Jr., Deputy Director General ng FDA para sa Field Regulatory Operations, na si BAI Director Paul Limson ang nagbigay ng awtorisasyon na mag-import ng bakuna sa ASF at mga test kits noong Enero 16, 2023.
Sinabi ni Gutierrez na ipinaalam ni Limson ang FDA chief sa pamamagitan ng isang liham na may petsang Disyembre 2, 2022, na nagsasaad na ang sertipikasyon ay inilalabas para sa kanilang aplikasyon para sa pagpaparehistro ng bakuna sa ASF sa Pilipinas at pagkatapos ay ang pagpaparehistro.
Ngunit tinanong ni Villar kung bakit magsasagawa ng clinical trial ang Pilipinas habang hinihintay ang pag-apruba ng gobyerno ng Vietnam.
“Bakit ka magki-clinical trial nang hindi pa approved sa Vietnam, eh kung ‘yung source di pa nila na-approve, July 2023 nila in-approve, eh ba’t tayo magki-clinical trial earlier than that? Eh kung sila na gumawa hindi pa nila na-approve, mauna pa tayo. Bakit tayo sobrang excited?” tanong niya.
Iniisip din ni Villar kung gaano karaming dosis ang kailangan ng isang klinikal na pagsubok.
Sinabi ni Gutierrez sa isa sa mga klinikal na pagsubok sa Vietnam, gumamit lamang sila ng 60 baboy at ang bilang ng mga dosis ay depende sa protocol ng klinikal na pagsubok.
“Eh bakit ka mag-iisyu ng 300,000 [doses]?” tanong ng senador.
Sabi ni utierrez, “Definitely po it will not be around 300,000… That was po the request that came from BAI.”
Limson, na naroroon sa pagdinig, ay binanggit ang “pagsigawan para sa isang solusyon sa ASF.”
“Nu’ng time na ‘yon may available na vaccine si Vietnam pero maraming bansa ang nag-aagawan,” pahayag ni Limson .
Ngunit hindi kumbinsido si Villar at sinabihan nito ang hepe ng BAI, “’Di nag-aagawan. Ayaw nga tanggapin ng ibang bansa eh. Kayo lang may gusto. Thailand na ni-reject.”
Kinuwestiyon din ng senador ang isa pang press release na, aniya, ay nagpapahiwatig na magkakaroon ng panibagong importasyon ng 600,000 doses.
“Bakit sinasabi sa press release may darating pang mas malaki? Ano ‘yon i-smuggle? Kasi sa press release e 600,000 eh,” Saad ni Villar.
Paliwanag ni Gutierrez, kung hindi awtorisado ng FDA ang importasyon ay maituturing itong smuggling.
Hinarap din ni Villar si Vytiaco sa impormasyong may kaugnayan siya sa Filipino importer ng anti-ASF vaccine, isang alegasyon na mariing itinanggi ng BAI assistant director.
Dagdag pa, ikinatuwiran ng senadora na nagkaroon ng conflict of interest nang ang supplier ng bakuna, ang KPP Powers Commodities Inc, ang nagsagawa ng clinical trial.
Ipinaliwanag ni Vytiaco na bahagi ng sistema ang pagsasagawa ng isang pribadong kumpanya ng clinical trial at ang BAI ang magmomonitor nito.
“Clinical trials, dapat gawin ng gobyerno. Bakit ninyo ia-allow (Why do you allow) the private to do it? May conflict of interest na sila e. Sila ang supplier Banggtit ng Senador .
“Kinorap ninyo ang BAI, nagpa-corrupt naman ang BAI (You corrupted the BAI and BAI is willing to be corrupted),” Pahayag nito.
Ipinaliwanag ni KPP managing director Juan Carlos Robles na ang mga pagsubok ay isinagawa sa anim na magkakaibang mga sakahan at sila lamang ang nag-supply at nagbigay ng mga bakuna.
Ang mga sample ay kinuha ng mga farm-owners at ang mga ito ay ini-turn over sa BAI para sa monitoring, dagdag niya.
Nagsagawa ng pagdinig ang Senate committee on agriculture sa usapin dahil sa umano’y “paglaganap” ng ASF vaccine sa black market .